Bài 4 – Tuple và Optional

Tuple và Optional là 02 kiểu dữ liệu hoàn toàn mới mà trong Objective C không có. 02 kiểu dữ liệu này sẽ được sử dụng thường xuyên trong lập trình Swift, vì vậy các bạn lưu ý phần này nhé.

Tuple – Bộ giá trị

Như đã giới thiệu trong bài trước, Swift cung cấp cho chúng ta một kiểu dữ liệu mới đó là Tuples. Trong bài này mình sẽ tạm gọi là “bộ/nhóm giá trị” cho các bạn dễ hiểu.

Kiểu dữ liệu Tuple cho phép chúng ta lưu trữ nhiều giá trị bên trong một biến. Nghe có vẻ giống mảng, nhưng đây không phải mảng nhé các bạn. Khi một biến / hằng có kiểu Tuple thì biến / hằng đó chỉ là một biến / hằng giá trị thông thường mà thôi hoàn toàn không phải mảng. Nhưng nhờ khả năng đặc biệt này mà việc lập trình của chúng ta trong Swift được nhẹ nhàng hơn rất nhiều (ví dụ đối với những hàm cần trả về nhiều giá trị thì trước đây chúng ta thường hay làm nhất là trả ra thông qua những tham số đầu vào nhưng bây giờ thì không cần phải như vậy nữa, vì chúng ta đã có Tuple do đó chúng ta có thể trả về như một biến giá trị thông thường).

Các giá trị trong tuple có thể thuộc bất kỳ kiểu dữ liệu nào và không cần phải giống nhau.

Khai báo tuple

●  Ví dụ: khai báo một hằng kiểu tuple và gán vào đó hai giá trị (một số nguyên, một chuỗi) cho hằng này.

●  Nhận xét:

Truy xuất giá trị của tuple

Để truy xuất giá trị của một bộ giá trị, chúng ta dùng chỉ số để xác định vị trí giá trị muốn truy cập (bắt đầu từ vị trí 0).

Chúng ta cũng có thể đặt tên cho các giá trị con bên trong một bộ giá trị.

➠ Lúc này để truy xuất các giá trị con bên trong, chúng ta sử dụng dấu chấm “.”

Phân tách biến tuple

Chúng ta cũng có thể phân tách một bộ giá trị bất kỳ thành các biến hoặc hằng số riêng biệt.

Trong một số trường hợp nếu chỉ cần phân tách một hoặc vài giá trị trong một bộ giá trị và bỏ qua một vài giá trị khác trong bộ giá trị thì chúng ta dùng ký tự gạch dưới (_) để bỏ qua những giá trị không mong muốn.

Kiểu dữ liệu Optional

Khai báo

Để khai báo một biến hoặc hằng số có kiểu dữ liệu Optional, chúng ta thêm ký tự “?” đằng sau kiểu dữ liệu cở sở.
➠ Ví dụ: Khai báo biến Int dạng Optional

Chúng ta sử dụng và truy xuất giá trị như với biến/hằng thông thường.
➠ Ví dụ: kiểm tra biến index có rỗng hay không với cách thức sau:

➠ Trong ví dụ trên, nếu chúng ta kiểm tra biến Int thông thường với nil thì sẽ gặp lỗi. Trường hợp này là biến Optional nên cho phép so sánh với giá trị nil.

Forced Unwrapping

Nếu chắn chắn biến hoặc hằng số luôn có giá trị (không nil) thì thêm ký tự “!” sau tên biến để truy xuất giá trị, lúc này hệ thống sẽ unwrap (mở) biến optional thành biến giá trị thông thường để lấy giá trị.

Tuy nhiên nếu không chắc chắn giá trị sẽ luôn luôn không nil thì không sử dụng ký tự “!” vì lúc này chương trình sẽ gặp lỗi. Còn nếu chắc chắn không nil thì truy xuất trực tiếp giá trị sẽ giúp hệ thống nhẹ nhàng hơn.
➠ Ví dụ:

Optional Binding

Dùng cấu trúc if hoặc while để kiểm tra biến Optional.
➠ Ví dụ: sử dụng cấu trúc if để kiểm tra biến Optional có dữ liệu hay không như sau.

➠ Ví dụ trên có thể được đọc như thế này: “nếu y khác nil, gán giá trị y vào x và thực thi A(x), điều này sẽ đảm bảo rằng x là một đối tượng không nil”.
Chúng ta cũng có thể unwrap nhiều biến Optional với cấu trúc điều kiện so sánh như sau:

Tổng kết

Trong phần này mình đã trình bày tới các bạn 02 kiểu dữ liệu mới mà swift cung cấp. Nếu các bạn có ý định tìm hiểu một cách nghiêm túc thì nên học kỹ phần này. Bởi lập trình Swift sẽ rất hay sử dụng 02 kiểu dữ liệu này và đặc biệt là Optional. Trong khuôn khổ bài viết có thể có những ý mình chưa diễn đạt hết hoặc còn thiếu sót. Bạn nào có gì thắc mắc thì cứ comment bên dưới bài viết nhé.